Uçaklar genelde 6700-13500 metre yüksekliğinde seyretmekle birlikte kabin içi basıncı 1500-2000 metredeki basınca göre ayarlanır. Bu yükseklikte basınç ve oksijen deniz seviyesine göre daha düşüktür Ancak düşük kabin hava basıncının etkileri sağlıklı bir insanda bir probleme yol açmaz. Ancak bazı hastalarda bu konu önem kazanabilir (bakınız: seyahat sağlığı merkezi).
Ancak uçuşun getirdiği başka stresler de vardır: hareketsizlik, jet lag (uçakla seyahat esnasında değişik zaman dilimlerine sahip başka ülkelere seyahatlerde insan vücudunun bu hızlı zaman değişimine adapte olamaması), sarsıntı, gürültü, düşük nem vb.
Genel olarak değerlendirildiğinde uçuşlarda kalp damar problemleri ve nörolojik olaylar sık görülür. Özellikle kalp damar hastalığı olanlarda angina pectoris ve miyokart infarktüsü sıklığı bu yolculuklarda artar. Özellikle 2500 km’yi geçen uçuşlarda (Fikir vermesi için; İstanbul – Kars arası 1200 km, İstanbul-Dubai arası ise 3000 km’dir) ayak toplardamarlarında pıhtı (venöz tromboz) gelişebilir ve bu pıhtı yerinden koparak ölümcül sonuçları olabilen akciğer damar yatağında tıkanıklara neden olabilir (akciğer embolisi veya pulmoner emboli). Uçaklarda bu durum, genellikle koltuk aralıkları daha dar olan ekonomi sınıfında seyahat edenlerde sık görüldüğü için “ekonomi sınıfı sendromu” olarak isimlendirilmiştir.
Kalp hastalığı kontrol altında olan hastaların uçak seyahati problem oluşturmaz. Ancak kararsız (stabil olmayan) angina, kompleks ventriküler aritmi, miyokard infarkütüsü sonrası ilk 3 hafta içinde, kontrol altında olmayan kalp yetmezliği veya kontrol altında olmayan yüksek tansiyonu olan, akciğere giden atardamar basıncının çok artmış olduğu kişilerde (Eisenmenger sendromu) hastaların uçak seyahati sakıncalıdır. Koroner bypass ameliyatı olan hastaların ameliyat sonrası 2-3 hafta uçak seyahati yapmamaları önerilir.
Gevşek, sıkmayan, rahat giysiler giyilmeli,
Koltuğunuzun önüne ayaklarını uzatmanızı engelleyen eşya koyulmamalı,
Kafeinli ve alkollü içeklerden mümkün olduğunca kaçınmalı bol sıvı (meyve suyu, su) almalı,
60-90 dakikada bir koridorda yürüyüş yapılmalı,
Oturduğunuz yerde ayaklarınızı zaman zaman hareket ettirmelisiniz.
Bu öneriler uzun uçuş yapan herkes içindir. Gençler, çocuklar, atletik yapılılar ve hatta uçağı kullanan pilotlar bile uzun uçuşlarda bu riske maruz kalırlar ve yukarıdaki önlemlerin bütün herkes tarafından dikkate alınması gerekir.
Daha ayrıntılı bilgi için:
http://www.airhealth.org/ (İngilizce)
Seyahat sağlığı merkezi