Statinlerin yan etkileri

Günümüzde statinler (yüksek kolesterolü düşürmede kullanılan bir ilaç grubu),  kalp damar ve beyin damar hastalıklarını (serebrovasküler hastalıklar) gerek önlemede gerekse hastalığı yavaşlatma ve istenmeyen olayları önlemede bilimsel olarak ispatlanmış bir şekilde yaygın olarak kullanılıyor. Yaygın olarak kullanılması, bir yerde medyada da geniş yer bulmasına yol açıyor ve haklarında doğru yanlış bir çok şey söyleniyor. Özellikle yan etkileri abartılıyor ve bir çok hastanın bu olumsuz söylemler sonucunda ilaçlarını bırakmasına yol açarak hastaya zarar veriyor.

Genel olarak statinlerin yan etkilerinin az olduğunu söylemek mümkün. Yeni yapılan bir araştırma bu görüşü doğruluyor: Yaklaşık 250 bin kişi üzerinde (tam olarak 246.955 kişi)  yapılan randomize kontrollü çalışmaların değerlendirilmesinde kolesterol düşürmede yaygın olarak kullanılan statin grubu ilaçların yan etkileri araştırılmış. Çalışmanın sonuçlarını özetleyecek olursak;

  • Genel olarak statinler iyi tolere ediliyor. Yan etkilerden dolayı bırakma çok az ve yüksek dozlarda (80 mg gibi) görülüyor.

  • Pravastatin ve simvastatinin yan etkileri, atorvastatin ve rosuvastatine göre çok daha az. Ancak pravastatin ve simvastatinin kolesterol düşürücü etkilerinin diğerlerinden daha az olduğunu da belirtmem gerekli.

  • Statinler %9 oranında şeker hastalığı riskini artırıyorlar.

  • Statinler kanser riskini artırmıyor.

  • Yan etkilerden dolayı tedavinin kesilmesi veya kas üzerine olan yan etkileri (CPK değerini artırması) plasebo (etkisiz ilaç)’dan farklı değil.

  • Statin alanlarda karaciğer ile ilgili kan tetkikleri (AST, ALT) yükselebiliyor. Bu yan etki yüksek dozlarda daha belirgin.

  • Statinlerin yan etkileri çok sık değil. Çok daha önemlisi statinlerin ölüm (mortalite) ve kalp / beyin damar sistemine yararları -şeker hastalığı riskini artırmasına rağmen- tartışmasız çok daha fazla ve gerekli durumlarda (özellikle kalp damar hastalığı olan veya kalp damar hastalığı yönünden yüksek riskli olan kişiler) bu riski göze almaya değer.

Kaynak:

Comparative Tolerability and Harms of Individual Statins A Study-Level Network Meta-Analysis of 246 955 Participants From 135 Randomized Controlled Trials

Konu ile ilgili ayrıca:

Kalp krizinden korunma

Kolesterolümüz yüksekse ne yapmalıyız?

Statinler ve felç 

Atorvastatin diyabetli hastalarda kalp hastalığı riskini azaltıyor

Atorvastatin, şeker hastalarında felç ve kalp krizi riskini azaltıyor

Koroner ateroskleroz geriliyor

Statinlerin bir yararlı etkisi daha

Kolesterol yüksekliği tedavisinde kullanılan statinler şeker hastalığına yol açıyor mu?