Konu Başlıkları:
- Kalp pilleri nedir? ne zaman kullanılır?
- Kalp pilleri nasıl takılır?
- Kalp pili olan hastalar nelere dikkat etmeliler?
Kalp pili olan hastalar nelere dikkat etmeliler?
Yerleştirme işlemini takiben, takılan kalp piline ait temel bilgileri ve acil durum talimatlarını içeren bir kart hastaya verilir. Bu kart her zaman hastanın yanında muhafaza edilmelidir. İlave olarak, hastaların pillerinin marka (ve modellerini) öğrenmesinde yarar vardır.
Kalp pili fonksiyonunu etkileyen cihazlar
Kalp pili ile etkileşebileceğine dair bir çok elektriksel cihaz için söylentiler vardır. Ev güvenlik sistemleri, mikrodalgalar, telsiz telefonlar, elektrikli battaniyeler, elektrikli tıraş makineleri, ısıtıcı pedler, televizyonlar ve uzaktan kumandalar, bilgisayarlar ve saç kurutma makineleri gibi ev eşyaları ve tamirinde kullanılan çok yaygın ev içi uygulamalar kalp pilinin işleyişine önemli bir risk teşkil etmezler. Bu cihazların bazıları nadiren tek atımlarla etkileşime yol açarken, pil ritimlerini engelledikleri veya değiştirdikleri gösterilmemiştir. Hastalar bu ve diğer cihazlarla ilgili sorularını doktorlarına danışmalıdırlar. Ayrıca diş müdahalelerinde veya tıbbi girişim yapılmadan önce hastalar işlem hakkında doktorlarını bilgilendirmelidirler.
Şu durumlara özellikle dikkat edilmelidir:
- Metal dedektörler
Havaalanlarında, adliye binalarında ve diğer bazı yüksek güvenlikli yerlerde hastalar pilin tanıtım kartını göstermeli ve elle aranmalarını istemelidirler. Hastalar, kalp pilinin fonksiyonlarıyla geçici olarak etkileşebileceklerinden metal dedektörlerinden geçmemeli ve elle kullanılan tarayıcıların göğüs bölgesine tutulmasına izin vermemelidirler. Dedektör başlığı ile pacemaker arasında en az 60 cm olmalıdır.
Kalp pillerinin metal detektörlerinden uzak tutulması gereklidir
Metal dedektörler alışveriş mağazalarının girişlerinde ve görülmeyecek bir şekilde kullanılıyor olabilirler. Bu cihazlardan kaynaklanan problemler nadir rapor edilmesine rağmen, kalp pili olan hastaların alışveriş güvenlik kapısında oyalanmamaları önerilir.
Röntgen çekiminde kullanılan X ışınları kalp pillerinin çalışmalarını etkilemez.
- Cep telefonları
Kulağa yakın tutulduklarında nadiren kalp piliyle etkileşmektedir. Etkileşimden sakınmak için, hastalar hemen daima cep telefonlarını (kapalı dahi olsa) pil jeneratörlerinden en az 15 cm uzakta tutmalıdırlar. Cep telefonlarının kalp pilinin bulunduğu yerin zıt tarafındaki kulağa tutularak kullanılması tavsiye edilir.
- Magnetik rezonans görüntüleme testi (MRI)
Bu tanısal amaçlı tetkik sırasında üretilen radyo ve magnetik dalgalar kalp pili fonksiyonlarını önemli derecede etkilemektedir. Zorunlu olmadıkça yapılmaması önerilir.
- Güçlü elektriksel alanlar
Hastalar güçlü elektriksel alan oluşturan aletlerden ve alanlardan kaçınmalıdır. Bunlar yüksek gerilim hatları, eğlence parkı hatları ve dağılımları, güç kaynakları, büyük mıknatıslar kullanan hurdalıklar veya zayıf korunmuş araba motorlarını içerir. Hastalar hiçbir zaman çalışır durumdaki bir araba motoruyla uğraşmamalıdır. Telsiz bilgisayar ekipmanları (wireless modem, bluetooth), telsiz mikrofon, telsiz telefon, radyo kontrol vericilerinin antenleri (uzaktan kumandalı araba, uçak vb.) kalp pilinden en az 15 cm uzakta tutulmalıdır.
- Manyetik alanlar
Mıknatıs kalp pilinin fonksiyonlarını geçici olarak bozabilir. Mıknatıs bulunan kaynak ile (örn. büyük hoparlörler) kalp pili arasında en az 15 cm mesafe bırakılmalıdır. Hidroelektrik santrallerinde dolaşılmamalıdır.
- Hastaların yapmaması gerekenler
Kalp pili takılmış hastaların elektrikli testere ve kaynak makinesi kullanmaması gerekir.
Kalp pillerinin ömürleri ve tekrar değiştirilmeleri
Kalp pilinin bataryası, metal koruyucu kılıf içinde saklı olduğundan batarya eğer tükenmeye yakınsa tüm jeneratörün değiştirilmesi gerekmektedir. En modern kalp pilleri bile, kalbin pile olan ihtiyacına göre her 5-10 yılda bir değiştirilmeyi gerektiren lityum bataryaları kullanır.
Kalp pilleri beklenmedik şekilde bitmez ve birdenbire çalışması durmaz. Pil ömrünün sonlarına doğru yapılan kontrollerde, pil “bitiyorum işareti” gönderir (end of life- ERI-). Eğer bir batarya azalmış olarak çalışıyorsa rutin kontrollerde yapılan testlerle bu işaret algılanır ve jeneratör yenisiyle değiştirilir. Batarya azalmaya başladıktan kabaca 6 ay sonrasına kadar kalp pilleri normal fonksiyon görmeye devam ederler. Onun için kontrollere zamanında gitmek son derece önemlidir.
Pil programlayıcısı. Değişik piller için farklı cihazlar olmakla birlikte bu cihazlarda bir bilgisayar kısmı ile bir de pilin üzerine konan ve pil ile programlayıcı cihaz arasındaki haberleşmeyi sağlayan kısım (resimde sağ taraftaki kablolu cihaz) vardır. Programlayıcılar, hem pili sorgulayarak pilin mevcut ayarlarını, bataryasının durumunu değerlendirir, hem de pilin parametrelerinde değişiklik yapılmak isteniyorsa bunu pile iletirler.
Yeni geliştirilen kalp pilleri
Biventriküler kalp pili: Bu yeni kalp pili spesifik olarak kalp yetmezliğini tedavi etmek için dizayn edilmiştir ve 2001 yılında Amerikan Gıda ve İlaç Dairesinden (FDA) onay almıştır. Bu tedavi, kardiyak resenkronizasyon tedavisi (CRT) olarak da adlandırılır. Kalbin pompalama etkinliğini iyileştirdiği, kalp yetmezliği ile ilgili şikayet ve belirtileri azalttığı gösterilmiştir. Bu piller de diğer kalp pilleri ile aynı tarzda göğüs duvarına yerleştirilir. Ancak her kalp yetmezliğinde bu piller önerilmez, hastanın yarar görmesi için bazı şartlar gereklidir.
Şok veren piller (AICD): Hayatı tehdit eden ritim bozukluklarını algılayıp, özel uyarılar veya şok vererek sonlandırırlar. Ölümcül ritim bozuklukları yönünden yüksek riskli hastalara takılır. Kalp yetmezliğinde kullanılan pil ile kombine edilmiş olan tipleri de vardır (CRT-D).
Kablosuz kalp pili, Kateter işlemiyle doğrudan kalbe yerleştirilebiliyor.
Kablosuz piller (leadless cardiac pacemaker -LCP-): Uzun süredir üzerinde çalışılan bu piller insanlarda başarıyla kullanılmaya başlandı. Bu piller 6-7 mm çapında, 26-42 mm uzunluğunda. Direk kateter işlemiyle kalbe yerleştiriliyor. Tek kablo gerektiren durumlarda düşünülebilecek önemli bir alternatif olma yolunda.
Konuyla ilgili: Kalp pili olan hastaların bilmesi gerekenler