Konu Başlıkları:
- Ani Ölüm İle İlgili Neler Biliyorsunuz?
- Ani Ölüm Önlenebilir mi?
Ani ölüm nedir?
Ani ölüm; şikayetlerle ölüm arasında geçen sürenin 1 saatten az olduğu doğal (kaza, intihar, cinayet olmaksızın) ve beklenmedik ölümlerdir. Ani ölüm, tüm dünyada ciddi bir problem olmaya devam etmektedir. Çünkü ani ölüm, hastalar hastaneye veya bir sağlık kurumuna gelemeden olmaktadır. Yalnızca ABD’de yılda 335.000 kişi ani ölümle kaybedilmektedir.
Hemen herkesin bir yakını, akrabası ya da tanıdığı biri, hiç beklenmedik bir şekilde aniden kaybedilmiştir. Bu ölümlerin bir kısmı uykuda olmuş ve kişi sabah uyanmayınca fark edilmiş, bazıları ise yakınlarının gözü önünde aniden fenalaşarak kaybedilmişlerdir. Aralarında Barış Manço, Mustafa Koç, Kemal Sunal, Cenk Koray gibi birçok tanınmış şahsiyet de bu şekilde aramızdan ayrılmışlardır. İlginç olarak bu kişilerin birçoğunun sağlığı tamamen yerinde görünüp, ölüm öncesinde hiçbir yakınması bulunmuyor olmasıdır.
- Ani ölüm, tüm ölümlerin %12’sidir.
- Kalp hastalıklarından olan ölümlerin yarısı ani ölüm şeklinde olmaktadır.
- Ani kalp ölümü, sık görülen kanserlerden olan ölümlerin toplamından daha fazla ölüme neden olmaktadır. Bu nedenle kanserden bile önemli bir sağlık sorunudur.
- Ani ölümlerin %80’i koroner damar hastalıkları sonucu gelişmektedir.
- Kalbi besleyen damarlarda daralma ya da tıkanmanın ilk belirtisi, hastaların %20’sinde ani ölüm şeklinde olmaktadır.
- Ani kalp ölümü ileri yaşlarda daha sık görülse de her yaşta, hatta çocuklarda bile görülebilir.
- Kalp sağlığı açısından kontrollerin yaptırılması, hem kalp hastalıklarının gelişmesini ve ilerlemesini, hem de ani ölümü engellemek için yapılması gereken ilk harekettir.
- Birçok ülkede genç ölümlerinin (20-30 yaş arası bireyler) en sık rastlanan sebebi ani kalp ölümüdür ve trafik kazasından olan ölümlerden daha sıktır.
- Bazı ailesel hastalıklar ani ölümle sonuçlanmaktadır. Bu nedenle yakın akrabalarını beklenmedik bir ani ölümle kaybedenler muhakkak bu açıdan değerlendirilmelidir.
- Gezici acil sağlık birimleri ani ölüm gelişen bireylerin bir kısmını yeniden yaşama döndürebilmektedir.
- Yerleştirilebilir (implante edilebilen) defibrilatörler (AIC veya AICD), ani ölüm açısından yüksek riskli hastalarda, ölüme neden olan ritim bozukluğunu düzelterek ani ölümü önleyebilmektedir.
- Ani kalp ölümü kader değil, önlenebilir bir durumdur.
Ani ölümlerin büyük bölümü kalbi besleyen koroner damarlardaki darlık ve tıkanmalarla olmakla birlikte kalp kası hastalıkları (kardiyomiyopatiler), kalbin elektriksel bozuklukları, iletim bozuklukları, damar genişlemeleri ve yırtılmaları (anevrizma ve rüptür), bazı kapak hastalıkları da ani ölüme neden olabilir.