Konu Başlıkları:
- Obezite Nedir?
- Obezitede Dünyada ve Bizdeki Durum
- Kilolu Olduğumuzu Nasıl Anlayacağız?
- Şişmanlığın Nedenleri
- Şişmanlık Neden Tehlikelidir?
- Obezitede Tedavi
Şişmanlık neden tehlikelidir?
Şişmanlık, özellikle gelişmiş toplumlarda ekonomik düzeyin artışıyla paralel olarak son yıllarda tırmanışa geçmiştir. Özellikle batı toplumlarında hızlı yemek yeme (veya ne bulursa çabucak yeme) alışkanlığı toplum ve birey sağlığına yapılan en büyük kötülük olmuştur. Özellikle geleceğin pırıl pırıl insanları olacak olan, çocuk ve gençlerdeki kötü yeme alışkanlıkları ve şişmanlık ürkütücü boyutlara gelmiştir.
Şişmanlığın zararları çok yönlü
- Psikolojik bozukluklar ve toplumsal uyumsuzluklar: Günümüzde şişmanlık estetik açıdan hoş karşılanmamaktadır. Bu durum özellikle gençlerde ciddi psikolojik problemlere neden olabilir.
- Solunum sıkıntısı: Şişmanlık solunum için mekanik bir yük oluşturur. Solunum zorlaşır. Şişmanlık ileri ölçüde ise kanda karbondioksit artar. Hastayı uykuya yatkın kılar.
- İskelet ve kaslar üzerindeki olumsuz etkiler: İskelet ve kaslar yıllarca ek bir ağır yük altında zorlanmaktadır. Bunun sonucunda düztabanlık, diz ve kalça artrozları (kireçlenme) şişmanlarda daha sık görülmektedir. Normalde bacaklardaki toplardamarlar, kasların kasılmaları sonucu içindeki kanın kalbe dönüşünü kolaylaştırırlar. Ancak şişman kişilerde etrafı yağla çevrilmiş kaslar yeterince kasılma yapamamakta, dolayısı ile damarları etkileyememektedir. Damarlar kasların masaj etkisinden yoksun kalır. Sonuç olarak varisler ve varis yaraları kolay oluşur. Karın içinde ve duvarında yağ toplanması sonucu karın kasları zayıflar ve kolaylıkla fıtık oluşabilir.
- Endokrin ve Metabolik Hastalıklar: Bu grup bozuklukların başında şeker hastalığı (diabetes mellitus) gelir. Tip 2 (erişkin tipi) şeker hastalığının ortaya çıkmasına sebep olan en önemli neden şişmanlıktır. Şişmanlık ne kadar ileri derecede ve uzun süreli olursa şeker hastalığının ortaya çıkış oranı o derece artar. Şişmanlarda trigliserid düzeyi yüksektir. Serbest yağ asitleri artar. HDL kolesterol (iyi kolesterol) düzeyi ise düşer. Bu üçlü ateroskleroza (damar sertliği) neden olur.(Bakınız: ateroskleroz) Hipertrigliseridemi de karaciğerde yağlanmaya neden olur. Şişmanlıkta ürik asit düzeyi de artarak gut hastalığına zemin hazırlar.
- Kalp damar hastalıkları: Şişmanlarda hipertansiyon sık görülür. Kilo verince, tansiyon normal değerlere iner. Hipertansiyon, trigliserid yüksekliği ve HDL düşüklüğü ile birlikte aterosklerotik koroner arter hastalığına zemin hazırlar. Angina pektoris, myokard infarktüsü (kalp krizi) ve kalp yetmezliği şişmanlarda daha sıktır. Hastanın zayıflaması ile bu hastalıklarda olumlu iyileşmeler görülür.
- Şişmanlarda safra taşına ve taş komplikasyonlarına daha sık rastlanır.
- Şişmanlarda, ameliyat sonu yara infeksiyonu, dikiş atma gibi komplikasyonlar daha sıktır. Şişmanlarda doğum da güç ve risklidir.
- Deri altı yağ dokusunun fazla oluşu deri infeksiyonlarını artırır. Kaslarda ve ayaklarda mantar infeksiyonları sıktır.
- Şişmanlarda jinekolojik hastalıklar da sıktır.
- Şişmanlar ev, iş kazası ve trafik kazalarına daha çok maruz kalırlar. Şişmanlıkta, yukarıdaki hastalıklar nedeniyle, ömür kısalmaktadır. Şişmanlık kadınlarda ömrü, erkeklerdeki kadar kısıtlamaz. Fakat şişman
kadınlarda diz ve kalça artrozu daha sık ve şiddetlidir. Bu da yaşamı sıkıntılı hale sokar. Tüm bu komplikasyonlar da gösteriyor ki şişmanlık, tümüyle tedavisi gereken bir hastalıktır.